Biznes bilan bir tilda gaplashamiz: terminlarning amaliy lug‘ati

Biznesning jadal rivojlanishi sharoitida shunchaki harakat qilishning o‘zi yetarli emas – har kuni ishlaydigan atamalarni aniq tushunish kerak. Biznes lug‘atini to‘g‘ri egallash investorlar, hisobchilar, hamkorlar va jamoa bilan samarali muloqot o‘rnatish, asosli qarorlar qabul qilish hamda bozor bilan bir tilda so‘zlashish imkonini beradi. Biz tezkor o‘zlashtirish va kundalik amaliyot uchun vosita sifatida qisqa va tushunarli ta’riflarga ega bo‘lgan asosiy tadbirkorlik tushunchalarining ixcham lug‘atini tayyorladik.

Balans – kompaniyaning ma’lum bir sanadagi aktivlari, passivlari va kapitalining nisbatini aks ettiruvchi moliyaviy hisobot.

Manfaatlar muvozanati – biznesda turli tomonlar (mulkdorlar, xodimlar, mijozlar) manfaatlari o‘rtasida kelishuv izlash jarayoni.

Balans usuli – resurslar va majburiyatlarni taqqoslashga asoslangan tahlil va rejalashtirish usuli.

Balans hisoboti – tashkilotning ma’lum sanadagi aktiv va passivlari tuzilishini ko‘rsatuvchi hujjat.

Benchmarking – kompaniyaning biznes jarayonlari va ko‘rsatkichlarini eng yaxshi bozor amaliyotlari bilan taqqoslash.

Tejamkor ishlab chiqarish (Lean) – isrofgarchilikni kamaytirish va samaradorlikni oshirishga qaratilgan boshqaruv tizimi.

Biznes – foyda olishga yo‘naltirilgan tadbirkorlik faoliyati.

Biznes-tahlil – biznesda boshqaruv qarorlarini qabul qilish uchun ma’lumotlarni yig‘ish, qayta ishlash va tahlil qilish.

Biznes-inkubator – rivojlanishning dastlabki bosqichlarida startaplarni qo‘llab-quvvatlovchi tashkilot.

Biznes-model – kompaniya qiymatni qanday yaratishi, yetkazib berishi va olishining tavsifi.

Biznes-reja – kelajakdagi biznesning maqsadlari, strategiyasi va moliyaviy hisob-kitoblarini tavsiflovchi hujjat.

Biznes ekotizimi – yagona biznes muhitida o‘zaro aloqada bo‘lgan kompaniyalar, hamkorlar va boshqa ishtirokchilar majmui.

Blokcheyn – ma’lumotlarni vositachilarsiz saqlash va uzatish uchun taqsimlangan reyestr texnologiyasi.

Katta ma’lumotlar – an’anaviy usullar imkoniyatlaridan oshib ketadigan axborot massivlarini qayta ishlash va tahlil qilish.

Brending – brendni yaratish va rivojlantirish bo‘yicha chora-tadbirlar majmui.

Brendlash – mahsulot yoki reklamaga firma belgilarini (logotip, uslub) qo‘yish jarayoni.

Buxgalteriya – korxonaning moliyaviy operatsiyalarini hisobga olish bo‘limi yoki tizimi.

Buxgalteriya hisobi – korxonaning xo‘jalik faoliyati to‘g‘risidagi ma’lumotlarni qayd etish va umumlashtirish tizimi.

Byudjet – muayyan davr uchun daromadlar va xarajatlarning moliyaviy rejasi.

Pul oqimi byudjeti – korxonaning pul tushumlari va to‘lovlari rejasi.

Byudjetlashtirish – byudjetni tuzish, ijro etish va nazorat qilish jarayoni.

Byudjet tasnifi – daromadlar va xarajatlarni muayyan toifalar bo‘yicha guruhlash tizimi.

Byudjet tizimi – barcha byudjetlar (davlat, mintaqaviy, korporativ) va ularning o‘zaro aloqalari majmui.

Yalpi foyda – sotilgan tovarlar yoki xizmatlarning tushumi va tannarxi o‘rtasidagi farq.

Valyuta – mamlakat ichida yoki mamlakatlararo hisob-kitoblar uchun ishlatiladigan pul birligi.

Valyuta kursi – bir valyutaning boshqa valyutada ifodalangan qiymati.

Venchur kapitali – odatda dastlabki bosqichlarda innovatsion, tez rivojlanayotgan va xavfli loyihalarga kiritilgan investitsiyalar.

Bu lug‘at sizga asosiy biznes so‘zlarini tezda tushunishga va ulardan kompaniyani boshqarish va rivojlantirishda foydalanishga yordam beradi. Uni saqlab qo‘ying, jamoangiz bilan baham ko‘ring va kundalik faoliyatingizga tatbiq eting.