Jahon banki O‘zbekistonga ta’lim kreditlari uchun $250 mln ajratadi

Jahon banki ijrochi direktorlar kengashi O‘zbekistonda oliy va professional ta’limga kirish imkoniyatlarini kengaytirish uchun kredit ajratishni ma’qulladi. Bu haqida xalqaro tashkilotning rasmiy saytida e’lon qilingan bayonotda ma’lum qilindi.

Ajratiladigan mablag‘larning umumiy miqdori $250 mlnni tashkil etadi. Pul EduImkon tashabbusini amalga oshirishga yo‘naltiriladi. Loyiha universitetlar, texnikumlar va kollejlarida o‘qish uchun kredit olishda teng imkoniyatlarni ta’minlashni maqsad qilgan.

Kutilishicha, 2028-yil oxirigacha dasturdan 600 ming nafar yosh fuqaro foydalanishi mumkin bo‘ladi. Mablag‘larning $190 mlnni, ya’ni jami summaning 80% kam ta’minlangan oilalar farzandlari hamda qizlar o‘rtasida taqsimlanadi.

Xalqaro tashkilot ta’kidlashicha, so‘nggi yetti yil ichida mamlakatda oliy ta’lim qamrovi 8%dan 48%ga oshgan. Biroq abituriyentlar sonining keskin ko‘payishi davlat ko‘magida mahalliy banklar orqali amalga oshirilayotgan imtiyozli kreditlash tizimiga jiddiy yuklama yaratgan.

Amaldagi moliyalashtirish modeli mehnat bozori ehtiyojlariga to‘liq javob bermaydi. Bu ayniqsa aniq fanlar, texnologiya, muhandislik, matematika (STEM) va IT yo‘nalishlari bo‘yicha ta’lim olish uchun mablag‘ yetishmovchiligi orqali namoyon bo‘lmoqda.

Bundan tashqari, mutaxassislar qizlarning texnik yo‘nalishlardagi ishtiroki pastligini qayd etmoqda. Ularning STEM fakultetlaridagi ulushi umumiy talabalar oqimining uchdan bir qismini tashkil etadi, holbuki umumiy talabalar orasida bu ko‘rsatkich 55%ga yetadi.

EduImkon loyihasi ta’lim uchun kredit olishdagi to‘siqlarni bartaraf etishga qaratilgan. Iqtisodiyot va moliya vazirligi arizalarni soddalashtirilgan tartibda ko‘rib chiqish uchun yagona elektron platforma ishga tushiradi.

Vazifalardan biri — kredit berish bo‘yicha qarorlar va talabalarning o‘zlashtirishini monitoring qilish jarayonlarida shaffoflikni oshirish. Shuningdek, sohadagi boshqaruv jarayonlarini yangilash bo‘yicha “yo‘l xaritasi” ishlab chiqiladi.

Rejalarga ko‘ra, moliyalashtirish mezonlari hamda ijtimoiy himoyaga muhtoj aholini qo‘llab-quvvatlash choralari qayta ko‘rib chiqiladi. Shuningdek, vazirlik qarzlarni kelajakdagi daromadga bog‘lab qaytarish tizimini joriy etmoqchi. Bu past maosh oladigan yoki vaqtincha ishsizlikka duch kelgan bitiruvchilarni qo‘llab-quvvatlashga xizmat qiladi.

Bundan tashqari, dastur $30 mlnlik xususiy investitsiyalarni jalb qilishga ham ko‘maklashadi. Bu kreditlash imkoniyatlarini kengaytirish va davlat byudjeti yukini kamaytirishi kutilmoqda.