O’zbekistonda paxta ishlab chiqarish uchun subsidiyalar ajratiladi

O’zbekistonda jahon bozorida paxta tolasi narxining pasayishi fonida paxta yetishtiruvchilar va qayta ishlovchilar uchun moliyaviy qo’llab-quvvatlash choralari belgilandi. Bu haqda “Norma” xabar berdi.

Vazirlar Mahkamasining 2024-yil 13-sentabrdagi qarori bilan paxta yetishtiruvchilarni moliyaviy qo’llab-quvvatlash choralari belgilandi.

Xususan, paxta xomashyosini sotayotgan paxta yetishtiruvchilarga (paxta-to’qimachilik korxonalari yetishtirgan paxta va urug’li paxta xomashyosidan tashqari) fond birjalari orqali iqtisodiyot va moliya vazirligi huzuridagi qishloq xo’jaligini davlat tomonidan qo’llab-quvvatlash jamg’armasidan bir tonnaga 1 mln so’m miqdorida subsidiya beriladi.

Shuningdek, birja shartnomalariga qo’shimcha bitim qo’shiladi, unga ko’ra paxta xomashyosini sotish narxi 6,8 mln so’mdan kam bo’lmasligi kerak. Hosil uchun paxta xomashyosining boshlang’ich narxi bir tonna uchun kamida 6,8 mln so’m miqdorida belgilanadi.

Jamg’arma barcha hududlarda paxta terish mashinalari tomonidan yig’ilgan bir tonna paxta yig’ish xizmatlari qiymatining 20%ni qoplaydi, lekin 250 ming so’mdan oshmaydi.

Subsidiya birinchi navbatda paxtakorlarning joriy yilda paxta yetishtirish uchun olingan imtiyozli kreditlar bo’yicha qarzlarini to’lashga yo’naltiriladi. Shundan so’ng mablag’lar soliq va boshqa majburiy to’lovlarni to’lash uchun ishlatiladi, qolgan mablag’lar esa paxta yetishtiruvchilarning asosiy hisob raqamiga o’tkaziladi.

Prezidentning 2023-yil 12-dekabrdagi farmoniga ko’ra, 2024-yil hosilidan boshlab ishlab chiqaruvchilar va klasterlar o’rtasida paxta xomashyosini yetkazib berish bo’yicha fyuchers shartnomalari har bir mintaqa uchun alohida o’tkazilgan savdolar natijalariga ko’ra O’zbekiston respublika tovar-xomashyo birjasining “paxta xomashyosi seksiyasi”da tuproq unumdorligi normalarini hisobga olgan holda tuziladi. 

Fyuchers shartnomasi bo’yicha yetkazib berish uchun zarur hajmdan ko’p yetishtirilgan va o’z mablag’lari yoki jalb qilingan mablag’lar hisobiga ishlab chiqarilgan paxta xomashyosi birja orqali sotiladi yoki Klaster bilan fyuchers shartnomasi tuzmasdan qayta ishlanadi.

Paxta xomashyosining dastlabki fyuchers narxlari jahon bozoridagi paxta tolasi fyuchers kotirovkalari asosida bir tonna uchun 6,8 mln so’mni tashkil etadi. O’zbekiston respublika tovar-xomashyo birjasida 2024-yil hosilining ikkinchi darajali birinchi navli paxta xomashyosining dastlabki fyuchers narxi 7,8 mln so’m darajasida belgilangan.

Hujjat 2024-yil 16-sentabrda kuchga kirdi.