2027 yilga kelib O’zbekistonda naqd to’lovlar va o’tkazmalar hajmi ikki baravar ko’payadi — KPMG

2022-2023 yillarda O’zbekistonda naqd pulsiz to’lovlar soni keskin oshdi. 2027 yilga kelib naqd to’lovlar va o’tkazmalar hajmining ikki baravar ko’payishi kutilmoqda. Bu haqda «KPMG Caucasus and Central Asia» tadqiqotida xabar berilgan (Kapital.uz’da bor).

2022 yilda O’zbekistonda naqd pulsiz to’lovlar va o’tkazmalar YaIM’ning 58%ni tashkil etdi, iste’mol chakana kreditlash bozori esa 2020 yildan 2023 yilgacha yiliga o’rtacha 66% ha  o’sdi. 2022 yilda banklarning naqd pulsiz operatsiyalari aylanmasi $36,2 mlrdga, to’lov tashkilotlari esa $10,5 mlrdga yetdi. 2027 yilga kelib naqd pulsiz operatsiyalarning umumiy hajmi $107 mlrddan $125 mlrdgacha bo’lishi kutilmoqda.

Biz to’lov tashkilotlariga yangilangan talablar kuchga kirishi munosabati bilan 2024 yilda davom etadigan bozor konsolidatsiyasi tendentsiyasini ko’rmoqdamiz. Umuman olganda, biz naqd pulsiz operatsiyalar hajmining 22%ga o’sishini kutmoqdamiz, bu ko’proq pul o’tkazmalarining yillik o’sishi bilan bog’liq. 2027 yilgacha moliyalashtiriladigan bitimlar hajmining 4 baravar o’sishi kutilayotgan Rosfinansatsiya (sotish nuqtasi—savdo nuqtalarida tovarlar va xizmatlarni moliyalashtirish) va bo’lib-bo’lib to’lash bozorida aylanmalarning yanada jadal o’sishi prognoz qilinmoqda, — dedi Farrux Abdullaxanov,  «KPMG Caucasus and Central Asia» kompaniyasining hamkori.

Pos moliyalashtirish va bo’lib-bo’lib to’lash bozorining tahlili shuni ko’rsatdiki, asosiy o’yinchilar bozor hajmini $450-500 mlnga baholagan. 2027 yilga kelib, pos moliyalashtirish bozori hajmi va «hozir sotib oling, keyinroq to’lang» (bnpl) sxemasi $1,5-2 mlrd oralig’ida kutilmoqda, yillik o’sish 38% dan 42% gacha.

Pos moliyalashtirish va bo’lib-bo’lib to’lash bozorida onlayn elektron tijorat segmentida yanada agressiv o’sish kutilmoqda, garchi tarixan bo’lib-bo’lib to’lash oflayn segmentda ko’proq mashhur va rivojlangan. Biz ko’rib turibmizki, elektron tijorat aylanmasining o’sishi bilan iste’molchi onlayn to’lov xizmatlariga ko’proq ishonchni namoyon etadi, —dedi «KPMG Caucasus and Central Asia» hamkori Vitaliy Yakovlev.

Shuningdek, u bozor ishtirokchilari davlat portallaridan olingan elektron ma’lumotlardan foydalangan holda 1 daqiqada moliyalashtirish to’g’risida qaror qabul qilishga imkon beradigan mashinani o’rganishga asoslangan skoring modellarini qo’llashlarini ta’kidladi.

«KPMG Caucasus and Central Asia» tadqiqotlari shuni ko’rsatdiki, so’nggi yillarda investorlarning O’zbekistondagi FinTech bozoriga qiziqishi ortdi.