«Gazprom» O’zbekistonga gaz yetkazib bergani uchun qancha pul olayotgani ma’lum bo’ldi

2023 yilda O’zbekistonga Rossiya gazini yetkazib berish qiymati 1 ming kub metr uchun $160 ni tashkil etdi, bu Turkiya yoki Xitoyda sotish narxidan ancha past. Bu haqda «Коммерсантъ» xabar bermoqda.

2023 yil oktyabr oyidan boshlab «Газпром» O’zbekistonga o’rta Osiyo — Markaz (SATS) gaz quvurlari tizimi orqali teskari rejimda gaz yetkazib berishni boshladi. Tomonlar ikki yil davomida har yili 3 milliard kubometrgacha eksport qilishga kelishib oldilar.

Energetika va moliya institutidan Sergey Kondratyevning ta’kidlashicha, O’zbekistonga yetkazib berish narxi Turkiyaga (1 ming kub metr uchun $270-280) va Xitoyga (1 ming kub metr uchun $260-270) nisbatan ancha past. Shunga qaramay, Gazprom 1 ming kubometr uchun $20-22 foyda olishga muvaffaq bo’ldi. O’zbekistonga yetkazib berishda eksport bojini bekor qilish va kompaniyaning O’zbekiston hududida gazni qayta ishlash loyihalarida ishtirok etishi yetkazib berish rentabelligini oshirishi mumkin, deya qo’shimcha qildi u.

2026 yildan boshlab Qozog’iston energetika vazirligi rahbari Almasadam Satkaliyev 5 mart kuni Rossiya gazining Qozog’iston orqali O’zbekistonga tranzitini yiliga 3 milliarddan 11 milliard kubometrgacha oshirish rejalashtirilgan. Kondratyevning ta’kidlashicha, O’zbekistonda gaz qazib olishning kamayishini hisobga olgan holda, 11 milliard kubometr hajm Xitoyga keyingi tranzit yoki almashtirish uchun yetarli bo’lishi aniq emas.

Menimcha, O’zbekiston 2030 yilga kelib Xitoyga 5-6 milliard kubometr eksport qilishi uchun importni 15-18 milliard kubometrgacha oshirishi kerak. Albatta, bu holda biz nafaqat Rossiyadan yetkazib berish, balki Turkmanistondan importni ko’paytirish haqida ham gaplashmoqdamiz, —  dedi u.