2025-yil 1-yanvardan boshlab O‘zbekistonda qanday o‘zgarishlar amalga oshiriladi

O’zbekistonda 2025-yilning 1-yanvaridan ba’zi o’zgarishlar kuchga kiradi. Bu haqida Norma.uz xabar bermoqda.

Moliyaviy hisobotning yangi shakllari joriy etiladi

Milliy buxgalteriya standartlari (NSBU) bo‘yicha: Endi hisobotni kelgusi yilning 1-martigacha taqdim etish talab qilinadi. Bu qulaylik yaratadi, chunki bu muddat foyda solig‘i hisobi topshirish sanasi bilan mos keladi. Avvalgi muddat 15-fevral edi.

Xalqaro moliyaviy hisobot standartlari (MSFO) bo‘yicha: Hisobotni kelgusi yilning 1-mayigacha taqdim etish lozim bo‘ladi.

Aholi farovonligini oshirish bo‘yicha yangi chora-tadbirlar

Bolalar uchun nafaqa yoki moddiy yordam oluvchi oilalar a’zolari rasmiy ishga kirsa, o‘z faoliyatini yo‘lga qo‘ysa yoki biznes ochsa, ularga yordam to‘lovlari saqlanib qoladi. Biroq bu faqat nafaqa muddati davomida, lekin 6 oydan oshmagan muddatga amal qiladi.

Kam ta’minlanganlar reyestridagi oiladan ishga joylashgan a’zoga ijtimoiy soliq stavkasi 3 yil davomida 1% bo‘ladi. Bu ijtimoiy shartnoma asosida amalga oshiriladi. Shartnoma shartlari:

• Ishlay oladigan oila a’zolarini ish bilan ta’minlash;
• Yer maydonlarini samarali foydalanish;
• Ta’lim olish va kasb o‘rganish;
• Sog‘liqni saqlash va uy sharoitini yaxshilash.
• Shartnoma shartlari buzilganda yordam va xizmatlar to‘xtatiladi.

Ijtimoiy soliq bo‘yicha imtiyozlarning bekor qilinishi

25 yoshdan kichik ishchilar uchun ijtimoiy soliqni davlat byudjetidan qaytarish imtiyozi bekor qilinadi.

Kam ta’minlangan oilalar farzandlari uchun imtiyozlar

Kam ta’minlangan oilalar farzandlari davlat bog‘chalariga imtiyozli sharoitlarda qabul qilinadi.

Turizm sohasida kompensatsiyalar

Turoperatorlar uchun: Xalqaro ko‘rgazmalardagi pavilyonlarni ijaraga olish xarajatlarining 50% Turizmni qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasi tomonidan qoplab beriladi (bu 3 yildan kam faoliyat yuritgan kompaniyalar uchun amal qiladi).

Hunar ustalari uchun: Pavilyon ijarasi, mahsulotlarni yetkazib berish va aviachiptalar xarajatlarining 50% Hunarmandchilikni qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasi tomonidan qoplanadi.

O‘zbekistonda 100 nafardan ortiq xorijiy mehmonlar ishtirokidagi 3 kundan kam bo‘lmagan tadbirlarni tashkil etgan tadbirkorlar 2028-yilgacha ushbu daromadlari uchun foyda solig‘ini 50% stavkada to‘laydi.

Qulay sharoit yaratish yangi talablar

Ta’lim, bank, tibbiyot, farmatsevtika faoliyatini yuritish va kredit byurolari uchun litsenziya olish uchun qurilish va kommunal sohalarni nazorat qilish inspeksiyasi xulosasi talab etiladi. Ushbu xulosada imkoniyati cheklangan fuqarolar uchun to‘siqsiz kirish sharoitlari mavjudligi tasdiqlanishi lozim.

Chiqindi xizmatidan qarzdorlik bo‘yicha cheklovlar

Chiqindi xizmatlari uchun qarzdorlik mavjud bo‘lsa, abonentlardan elektr energiyasi uchun to‘lovlarni vaqtincha qabul qilmaslik tartibi joriy etiladi. Bu cheklov bir oylik qarzdorlik mavjud bo‘lgan barcha hududlarga taalluqli.

Tadbirkorlarni himoya qilish bo‘yicha chora-tadbirlar

Jismoniy shaxslar tomonidan davlat ro‘yxatidan o‘tmasdan tadbirkorlik faoliyati yuritganlik uchun jarimalar bekor qilinadi.

Quyidagi holatlarda ma’muriy javobgarlik bekor qilinadi:

• Fiskal belgilarni ko‘rsatmaslik.
• Majburiy raqamli markalash qoidalarini buzish.
• Ishchi-xizmatchilar sonini yashirish.

Tadbirkorlik faoliyatini tekshirish faqat biznes-ombudsmanni “Yagona davlat nazorati” tizimi orqali xabardor qilish orqali amalga oshiriladi.

Davlat muassasalarida xavf boshqaruvi qo‘mitalari

Qoraqalpog‘iston Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahri hokimiyatlari, vazirliklar, idoralar va davlat ulushi 50%dan yuqori bo‘lgan korxonalarda xavfni boshqarish qo‘mitalari tashkil etiladi.

Pedagoglar uchun qo‘shimcha to‘lovlar

Ona tili, adabiyot va tarix fanlarini o‘qituvchi sertifikatlangan o‘qituvchilarga tarif stavkasining 50% miqdorida oylik ustama to‘lanadi.

Mehnat nizolarida onlayn vositalar

Mehnat nizolarini videokonferensiya orqali hal qilish tizimi joriy etiladi. Bu mehnat huquqlarini himoya qilish va xavfsiz ish sharoitlarini ta’minlashga qaratilgan.

Ayrim soliqlik imtiyozlarining bekor qilinishi

Quyidagi soliq imtiyozlari bekor qilinadi:

• Nogironligi bo‘lgan shaxslar tashkilotlari orqali sotiladigan tovarlarga QQS imtiyozi.
• Bog‘lar, uzumzorlar va tutzorlar uchun yer solig‘idan ozod qilish o‘rniga soliq stavkasi 50%ga qisqartiriladi.

Yo‘lovchi tashishda zararlarni qoplash

Mahalliy temir yo‘l yo‘nalishlarida (tezkor va yuqori tezlikdagi poyezdlardan tashqari) yo‘lovchi tashish bilan bog‘liq zararlar davlat byudjeti hisobidan qoplanadi.

Quyidagi faoliyat turlari uchun majburiy litsenziya joriy etiladi:

• Qora va rangli metallar chiqindilarini yig‘ish, qayta ishlash va sotish.
• Tabiiy gaz va elektr energiyasi savdosi.

Eksklyuziv huquqlarning bekor qilinishi

“O‘zmetkombinat” va “O‘zvtorchilmet” kompaniyalarining eksklyuziv huquqlari bekor qilinadi.

Qurilishda autsorsing xizmatlari

Tadbirkorlarga davlat byudjeti hisobidan moliyalashtiriladigan ta’lim va sog‘liqni saqlash obyektlarida qurilish sifatini texnik nazorat qilish imkoniyati beriladi.

Kadrlar tayyorlash uchun kvotalar

Davlat buyurtmasi bo‘yicha mutaxassis tayyorlash kvotalari nodavlat oliy ta’lim muassasalari reytingiga asoslanib taqsimlanadi. Shu bilan birga, alohida yo‘nalishlar bo‘yicha reytinglar tuziladi.