O‘zbekiston davlat qarzi qariyb $44 mlrdga yetdi

1-oktabr holatiga ko‘ra respublikaning umumiy qarz hajmi $43,97 mlrdni tashkil etib, yil boshidan buyon $3,75 mlrdga oshdi. Bu ma’lumotlar Iqtisodiyot va moliya vazirligi tomonidan e’lon qilindi.

Majburiyatlar yig‘ilishi dinamikasi asta-sekin sekinlashayotganini ko‘rsatmoqda. Agar birinchi chorakda qarz 5,9%ga ($2,38 mlrd), ikkinchi chorakda 2,1%ga ($898 mln) oshgan bo‘lsa, uchinchi chorakda o‘sish atigi 1,1% ($473 mln)ni tashkil etdi. Shu bilan birga, davlat qarzining YAIMga nisbati yil boshidagi 35%dan 32,3%gacha kamaydi.

Hisobot davrida davlatning tashqi qarzi $3 mlrd.ga ko‘payib, $36,7 mlrdga yetdi (YAIMning 27%i). Uning $20,4 mlrd.qismi qat’iy foiz stavkasi bilan, $16 mlrd qismi esa o‘zgaruvchan foiz bilan jalb qilingan. Ichki qarzlar $760 mlnga oshib, $7,25 mlrdni tashkil etdi (YAIMning 5,3%i).

Qarzning asosiy o‘sishi davlat byudjetini qo‘llab-quvvatlash uchun olingan mablag‘lar hisobidan bo‘lgan — ushbu yo‘nalish bo‘yicha qoldiq $352 mln.ga ko‘payib, $17,43 mlrd.ga yetdi. Qishloq xo‘jaligi (+$149 mln) va uy-ijara-kommunal xo‘jaligi (+$70 mln) bo‘yicha ham qarz oshdi. Aksincha, tadbirkorlik va sanoatni qo‘llab-quvvatlash (-$187 mln), shuningdek yoqilg‘i-energetika sohasida (-$107 mln, jumladan neft-gaz va ko‘mir tarmoqlari) qarzlar kamaydi.

Kreditorlar orasida asosiy ulush xalqaro moliya institutlariga to‘g‘ri keladi. Yetakchi — Jahon banki ($8 mlrd), undan keyin Osiyo taraqqiyot banki ($7,5 mlrd) va xalqaro obligatsiyalar egalari ($5,8 mlrd) turadi. Valyuta tarkibida eng katta ulush AQSh dollariga to‘g‘ri keladi (63%), ikkinchi o‘rinda — so‘m (12%), undan keyin yevro (8%).