Rossiya Markaziy banki asosiy stavkani yiliga 18% gacha oshirdi

Joriy yilning 26 iyul kuni Rossiya banki direktorlar Kengashi asosiy stavkani 200 bazaviy punktga yillik 18% gacha oshirishga qaror qildi, bu 2022-yil aprelidan beri yangi rekord daraja. Bu haqda regulyatorning press-xizmat xabar berdi.

Buning sababi inflyatsiyaning tezlashishi bo’lib, u Rossiya bankining aprel oyidagi prognozidan ancha yuqori bo’ldi. Ichki talabning o’sishi tovarlar va xizmatlar taklifini kengaytirish imkoniyatlaridan sezilarli darajada oshadi. Inflyatsiyani pasaytirish uchun pul-kredit siyosatini yanada kuchaytirish zarur. 

Regulyator, inflyatsiyani maqsadli darajaga qaytarish, ilgari taxmin qilinganidan ancha qattiq sharoitlarni talab qiladi, deb hisoblaydi. Rossiya banki kelgusi yig’ilishlarda asosiy stavkani yanada oshirish maqsadga muvofiqligini ko’rib chiqadi. 

Rossiya bankining prognozi qayta ko’rib chiqildi va 2024 yil uchun kutilayotgan inflyatsiya 6,5-7% gacha ko’tarildi. Joriy pul-kredit siyosati bilan yillik inflyatsiya 2025 yilda 4-4,5% gacha kamayishi va kelajakda 4% atrofida qolishi kerak. Joriy yilning ikkinchi choragida mavsumiylikni hisobga olgan holda narxlarning o’sishi yiliga o’rtacha 8,6% ni tashkil etdi, bu o’tgan chorakdagi 5,8% dan yuqori. 

So’nggi oylarda inflyatsiyaning tezlashishiga qisman bir martalik omillar sabab bo’ldi, ammo barqaror inflyatsiya bosimi ham oshdi. Ikkinchi chorakda mavsumiylikni hisobga olgan holda asosiy inflyatsiya yiliga 9,2% gacha ko’tarildi, bu o’tgan chorakdagi 6,8% ga nisbatan. Yillik inflyatsiya 22-iyul holatiga ko’ra iyun oyidagi 8,6% dan 9% gacha ko’tarildi, bu qisman 1-iyuldan boshlab kommunal xizmatlar tariflarini indeksatsiya qilish bilan bog’liq. 

Aholi va moliya bozori ishtirokchilarining inflyatsion kutishlari o’sishda davom etdi. Umuman olganda, korxonalarning narx umidlari o’zgarmadi, lekin yuqori bo’lib qoldi, bu esa barqaror inflyatsiyaning inertsiyasini oshiradi.

Ikkinchi chorakda operatsion ko’rsatkichlar Rossiya iqtisodiyoti tez sur’atlar bilan o’sishda davom etayotganini ko’rsatmoqda. Aholi daromadlarining sezilarli o’sishi va iste’molchilarning kayfiyatiga bo’lgan ishonch tufayli iste’molchilar faolligi yuqori bo’lib qolmoqda. Kuchli investitsiya talabi ham byudjetni rag’batlantirish, ham yuqori korporativ foyda bilan qo’llab-quvvatlanadi. Iqtisodiyotning muvozanatli o’sishdan chetga chiqishi davom etmoqda. 

Mehnat resurslari taqchilligi o’sishda davom etmoqda. Bunday sharoitda ichki talabning o’sishi tovarlar va xizmatlar taklifining mos ravishda oshishi bilan qoplanmaydi, bu esa kompaniyalar xarajatlarining oshishiga va natijada inflyatsiya bosimining oshishiga olib keladi.