O’zbekiston, Qozog’iston va Qirg’iziston Qambarota GES-1 qurilishi uchun kompaniya tuzmoqchi

O’zbekiston, Qozog’iston va Qirg’iziston hukumatlari Qirg’izistonning Norin daryosida Qambarota gidroelektr stansiyasini (GES-1) qurish to’g’risida bitim imzolashga tayyorlanmoqda. Bu Qozog’iston energetika vazirligi tomonidan jamoatchilik muhokamasi uchun e’lon qilingan hukumatlararo bitim loyihasidan kelib chiqadi.

Shartnomada O’zbekiston, Qozog’iston va Qirg’iziston o’rtasida gidroelektrostantsiyani qurish va undan foydalanish bo’yicha hamkorlik shartlari ko’rsatiladi. Ushbu hujjatga ko’ra, Markaziy Osiyo mamlakatlaridagi tashkilotlar Qamborat GES-1da ishlab chiqarilgan barcha elektr energiyasini sotib olishga va’da berishadi.

Barcha tomonlar tomonidan kelishilgan suv hajmini hisobga olgan holda elektr stantsiyasining ishlashini muvofiqlashtirish va boshqarish to’g’risida qaror qabul qilishadi.

Loyihani amalga oshirish uchun Qirg’izistonda qo’shma aksiyadorlik kompaniyasi tashkil etiladi. Har bir mamlakatning ulushi quyidagicha bo’ladi: Qirg’iziston uchun 34%, Qozog’iston va O’zbekiston uchun 33%. Har bir mamlakat o’z kompaniyasining ta’sischisini mustaqil ravishda belgilaydi va ularning ulushlari o’zgarishsiz qoladi, aksiyalarni birlashtirish, o’tkazish yoki sotish imkoniyatini istisno qiladi.

Loyiha kompaniya ta’sischilarining o’z mablag’lari, shuningdek xalqaro moliya institutlari va banklarning qarz va grant mablag’lari hisobidan moliyalashtiriladi. Uni amalga oshirish davri texnik-iqtisodiy asoslash tasdiqlangandan keyin aniqlanadi. Loyiha yakunlangandan so’ng gidroelektr stansiyasining aksiyalari va aktivlari Qirg’izistonning mulkiga aylanadi. Shartnoma Bishkekda imzolanishi rejalashtirilgan.

2023 yil yanvar oyida Bishkekda O’zbekiston, Qozog’iston va Qirg’iziston energetika vazirlari Qambarota GES-1 qurilishi loyihasini amalga oshirish uchun yo’l xaritasini imzoladilar. GES quvvati 1860 MVt bo’lishi, suv omborining hajmi 5,4 milliard kub metr, to’g’onning balandligi esa 256 metr bo’lishi rejalashtirilgan. Har yili stansiya 5,6 mlrd kVt/soat elektr energiyasi ishlab chiqarishi kerak. GES qurilishi 10 yilga rejalashtirilgan, birinchi gidroagregat bilan to’rt yildan keyin qurilishi mumkin.