O’zbekistonda eksport yuk tashish buyurtmanomalari qariyb 30%ga oshdi

O’zbekistonda ikkinchi chorakda eksport yuk tashish uchun arizalar 29%ga, import yuk tashish uchun arizalar esa 17%ga kamaydi. Bu haqda «Kapital.uz» tahririyatiga «ATI.SU yuk tashish birjalari» matbuot xizmati xabar berdi.

Joriy yilning birinchi yarmida eksportda o’tgan yilga nisbatan 13%ga o’sish kuzatildi. O’tgan yilning o’rtalaridan joriy yilning birinchi choragigacha eksport yuklarida pasayish kuzatildi.

Rossiya yo’nalishi «ATI.SU yuk tashish birjasi» orqali yuklarni tashish uchun arizalar sonining o’sish tendentsiyasiga sezilarli ta’sir ko’rsatdi: bu o’tgan yilning ikkinchi choragiga nisbatan 28%ga va 2024 yilning birinchi choragiga nisbatan 54%ga oshdi.

Shuningdek, o’tgan yilning shu davriga nisbatan Qozog’istonga yuk tashish uchun arizalar soni 13% va Belarusga 6% ga oshdi.

Joriy yilning ikkinchi choragida eksport yo’nalishlarida yuk tashish stavkalari o’tgan yilga nisbatan ham, joriy yilning birinchi choragiga nisbatan ham oshdi.

O’zbekistonga yuk yetkazib berish uchun arizalar soni joriy yilning o’tgan yili va birinchi choragiga nisbatan mos ravishda 17% va 27% ga kamaydi. Ushbu dinamikaga Rossiya yo’nalishi ta’sir ko’rsatmoqda, bu yerda pasayish mos ravishda 19% va 24% ni tashkil etdi. Qozog’istondan transportga bo’lgan talab barqaror bo’lib qoldi, Belarus esa joriy yilning birinchi choragiga nisbatan 48%ga sezilarli pasayishni ko’rsatdi.

O’zbekistondan avtomobil tashishga bo’lgan talabning o’sishi mamlakat tashqi iqtisodiy aylanmasi tarkibidagi o’zgarishlar bilan izohlanishi mumkin. Statistika agentligi ma’lumotlariga ko’ra, dastlabki besh oy ichida tovarlar eksporti 1,9%ga o’sdi, shu jumladan Rossiyaga yetkazib berish hajmi 33,4%ga o’sdi.

Importning umumiy hajmi avtotransport vositalarida tashilmaydigan energiya tashuvchilarni (neft, gaz, ko’mir, elektr toki) yetkazib berishni ko’paytirish orqali ijobiy dinamikani (+3,7%) ko’rsatdi. Shu bilan birga, avtomobil transportida oziq-ovqat, nooziq-ovqat xomashyosi va kimyoviy moddalar importi kamaydi.

Bundan tashqari, O’zbekistondan eksport yuklarining o’sish tendentsiyasiga to’lovlar holati va ta’minot zanjirlarini vaqtincha qayta qurish ta’sir qilishi mumkin. Masalan, ikkinchi chorakda Rossiya kompaniyalari mablag’larni, birinchi navbatda Xitoyga o’tkazishda muammolarga duch kelishdi, bu esa boshqa mamlakatlardan, shu jumladan O’zbekistondan transport buyurtmalarining bir qismini almashtirishga yordam berishi mumkin, — dedi «ATI.SU yuk tashish birjasi»ning O’zbekistondagi vakolatxonasi direktori Farhod Vohidov.