O’zbekistonning eng faol va faol bo’lmagan banklari qaysi ekanligi aniqlandi

Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi tomonidan 2024-yilning uchinchi choragi uchun “Banklar faollik indeksi” hisoblandi va unga asosan banklarning reytingi yangilandi. 

Mazkur indeks mamlakatdagi 31 ta tijorat banklari uchun, banklarning hajmiga qarab katta (17 ta) va kichik (14 ta) banklarga guruhlangan holda hisoblangan. Indeks 27 turdagi koeffitsiyentlarni guruhlash, taqqoslash va reytinglash asosida aniqlanadi.

Tahlilga ko’ra, kichik banklar orasida “Yangibank” o‘z pozitsiyalarini bir vaqtning o‘zida beshta punktga yaxshiladi.

Yirik banklar

Yirik banklar reytingining kuchli oltiligidagi o‘rinlarni saqlab qolish “Mikrokreditbank” va “O‘zsanoatqurilishbank” kabi ayrim banklar faoliyatining yaxshilanishi ularning moliyaviy jozibadorligi va likvidligidagi ijobiy o‘zgarishlardan dalolat beradi. 

Reytingda kuchli 6 ta yirik bank o‘z o‘rnini saqlab qoldi — «Kapitalbank», «Trast bank», «Asakabank», «Hamkor bank», «Ipak yo’li» va «Orient Finance Bank». “Mikrokreditbank” joriy chorakda eng yaxshi natijani ko‘rsatib, o‘z pozitsiyasini birdaniga ikki pog‘onaga yaxshiladi va reytingda 11-o‘rinni egalladi.

Tahlilga ko’ra, mamlakatning eng yirik davlat banklaridan biri “Xalq bank” umumiy reytingda bir pog’onaga ko’tarildi, bu esa uning moliyaviy jozibadorligi va likvidligi oshishi bilan bog’liq.

Shu bilan birga, “Milliy bank” umumiy reytingdagi o‘z o‘rnini bir pog‘ona pastga tushirdi, bu esa boshqaruv samaradorligining asosiy ko‘rsatkichlari – minus ikki ball va likvidlik mos ravishda bir pog‘onaga pasayganligi bilan bog‘liq.

Bundan tashqari, BRV moliyaviy vositachilik ko’rsatkichi bo’yicha to’rt ball yo’qotdi, bu umumiy reytingning bir pozitsiyaga pasayishiga olib keldi.

Yana bir davlat banki – “Agrobank” bir vaqtning o‘zida uchta asosiy ko‘rsatkich: moliyaviy jozibadorlik, kapital yetarlilik va likvidlik bo‘yicha yomonlashuvi natijasida umumiy reytingda bir ball yo‘qotdi. Bank har bir toifada bittadan pozitsiyani yo‘qotdi.

Bundan tashqari, depozitlarning kreditlar va boshqa banklar va davlat oldidagi majburiyatlariga nisbatini o‘z ichiga olgan moliyaviy vositachilik bo‘yicha “Mikrokreditbank” ikkita, BHM esa to‘rtta pozitsiyani yo‘qotdi.

Aktivlar sifati (ROA, NPL ko’rsatkichlari) bo’yicha Ipotekabank 1 pog’onani yo’qotdi va ushbu ko’rsatkich bo’yicha oxirgi o’rinni egalladi.

Kichik banklar

To‘rtta moliya instituti o‘z pozitsiyalarini yaxshilashga muvaffaq bo‘ldi. Eng yaxshi natijani 5 pog‘onaga ko‘tarilib, umumiy reytingda 8-o‘rinni egallagan “Yangi bank” ko‘rsatdi.

Bundan tashqari, to’rtta tijorat banki o’z pozitsiyalarini bir pog’onaga oshirdi. 14 ta bankdan 5 tasi, jumladan, «Universal Bank», «TBC Bank», «Ziraat Bank», «Poytaxt Bank» va «Tenge Bank» o’z pozitsiyalarini saqlab qoldi.

Biroq, to’rtta moliya instituti o’z natijalarini yomonlashtirdi, bu turli omillar, jumladan, bozor kon’yunkturasining o’zgarishi va ichki operatsion muammolar bilan bog’liq bo’lishi mumkin.

“AVO Bank” uchinchi chorakda kichik banklarning umumiy reytingida to’rt pog’onani yo’qotdi.